Zelf yoghurt maken - Finse viili yoghurt cultuur

Viili is een uit Finland afkomstige geleiachtige yoghurt probiotica soort. Een heel eigen yoghurt cultuur en ook een zeer gemakkelijk te verwerken yoghurt cultuur. Wil je eenvoudig zelf yoghurt maken, dan is dit de beste keuze.

Er zit heel wat probiotica in yoghurt, vooral in deze viili yoghurt. De traditionele naam is 'filbunke', een vergelijkbare cultuur, waarvan het is afgeleid. Het is iets minder dik dan yogurt, maar een stuk dikker dan melkkefir. En het trekt vooral 'draden' als je er een lepel uithaalt.

Eenvoudig zelf yoghurt maken, met onze viili starter. Een zeer probiotische yoghurt!

Het wordt ook wel de 'trekdrop' onder de yoghurts genoemd! En daarmee is het ook leuk speelgoed voor kinderen. Krijgen ze spelenderwijs via yoghurt probiotica binnen :)

De fermentatie van melk wordt op gang gebracht door een of een paar eetlepels van de vorige bereiding toe te voegen. Het principe van 'enten' dus, wat we ook kennen van kefir fermentpoeder en andere yoghurt ferment poeders. Maar dan zonder de nadelen die ferment poeders in zijn algemeenheid hebben: Het duurt daarbij namelijk vrij lang voordat de cultuur goed actief is. Deze viili probiotica yoghurt is na ontvangst en verwerking direct actief!

Kefirshop levert als enige verse viili yoghurt probiotica

Viili maakt zelf yoghurt maken wel heel eenvoudig. Beetje viili starter, melk erbij, roeren, dag later klaar. En tevens de meest probiotische yoghurt die bestaat.

Tot op dit moment is Kefirshop de enige webwinkel die viili yoghurt vers maakt en levert. Alle andere webwinkels leveren de gedroogde (en vervolgens diep gevroren) viili yoghurt.
Die is op zich ook goed, maar het duurt wel een paar weken voordat het echt goed werkt. Iedere dag wordt het langzaam ietsje beter. In de tussentijd kost het dus veel melk en geduld...

Vers is beter, lekkerder en de volledige waaier aan gezonde probiotica zit er vanaf het prille begin in. Gezond en direct werkzaam dus! En dat geldt ook voor de verse viili die eenmaal ingevroren is. Eenmaal uit de vriezer is deze binnen één dag voor ongeveer 70% actief (en al te consumeren), de dag daarna is het 100%.

Tot nu toe zijn wij de enige van alle webwinkels die zo werken.

Aangepaste bezorging

Voor viili yoghurt is het van belang dat het niet te lang bij warmere temperaturen onderweg is.

Dat is ook de reden dat we het tijdens warmere periodes in een brievenbuspakje verzenden. Is iets duurder, maar daardoor hebben we de mogelijkheid om er een koelelement bij in te doen met extra isolatie. Zodoende blijft de viili in een soort slaapstand en arriveert het toch in goede staat, waarna het na ontvangst weer supersnel (1 dag) weer actief is.

Een probiotische yoghurt, maar net even anders

Yoghurt zelf maken is gemakkelijk. Vooral met viili yoghurt is dat zo. Je kan zelfs zo in een yoghurt beker die yoghurt maken, zonder aparte yoghurtmaker. Die heb je namelijk niet nodig.

1. Viili onderscheid zich van joghurt doordat viili gewoon op kamertemperatuur fermenteert. Je hebt er dus géén aparte yoghurtmaker voor nodig. Een pot of yoghurtbeker met afdekdoekje volstaan.
   Het moet kunnen ademen, dus zeker géén waterslot of luchtslot gebruiken!

2. Je kunt het - indien goed verzorgd - levenslang gebruiken en ook uitdelen. Je schaft het dus slechts éénmaal aan.

3. Volgens velen een veel lekkerder alternatief voor traditionele yogurt, bulgaarse yoghurt, skyr yoghurt, kwark of hangop. Romiger van smaak, zelfs bij gebruik van magere melk.
   Wil je dus tradionele yoghurt maken, of skyr maken, overweeg dan de veel simpeler te maken viili yoghurt.

4. Ook een gezonder alternatief dan de meeste andere soorten jogurt en kwark. Het is een probiotische krachtpatser. Later meer daarover.

5. Deze yoghurtcultuur kan ook gebruikt worden met plantaardige 'melk', zoals havermelk, amandelmelk, sojamelk, cashewmelk. Echter de beste resultaten bereik je met dierlijke melk. Mag koemelk, geitenmelk, schapenmelk of van welk dier dan ook zijn. Ook mager, halfvolle of volle melk is vrij naar keuze.

Oorsprong Viili yoghurt

De drank vindt zijn oorsprong in Scandinavië (vooral Finland), waar het veel bekender en ook populair is. Hier zie je het nog maar mondjesmaat. Misschien gaat dat veranderen, want het is wel een heel mooi, smakelijk en ook gezond product.

Finse viili yoghurt smaakt anders

Maar je moet wel van de textuur van deze probiotische yoghurt drank houden. Met de smaak is in ieder geval niets mis.
Smaakt als een milde, zachtzure yoghurt.

Zoeter en minder zuur van smaak dan kefir en ook met een vleugje noot- en kaasachtige nasmaak. Door de gelachtige textuur (het trekt draden zoals behanglijm) smaakt het lekker romig. Héérlijk!!

De textuur houdt het midden tussen romig en slijmerig. Zelf ben ik vies van alles wat 'slijmerig' is, behalve dan bij viili :)

Viili yoghurt vs andere yoghurts

Vooral met muesli is het heerlijk. Dan merk je ook het draderige eigenlijk nauwelijks. Maar de smaak is vooral zacht en romig.

Velen vinden het dan ook lekkerder dan drink yoghurt, Griekse yoghurt, Bulgaarse yoghurt, kokosyoghurt, Turkse yoghurt, of de yoghurt van Activia, Actimel en Almhof.

Ook kun je het prima als basis gebruiken voor ijs. Krijg je probiotisch ijs; lekker en gezond!

Kefir hangop als alternatief?

Weet u niet zeker of u dat draderige wel kunt waarderen? Dan kunt u ook melkkefirkorrels kopen. I.c.m. de melkkefir drank maak je met de kefir kwark hangop zak dikke kefir kwark. Probiotisch nog een stuk rijker, maar wel iets meer werk.

Alternatief voor Skyr kwark

Viili is een waardig alternatief voor Skyr kwark. Skyr maak je niet zo eenvoudig zelf, viili wel en het is echt kinderlijk eenvoudig.

En door de keuze in verschillende soorten melk kun je bv. met een magere melk toch een romige smaak als resultaat boeken.

1. Probiotisch yoghurt ijs

En het is natuurlijk ook mogelijk om deze yoghurt als basis te gebruiken, je kunt ermee yoghurt ijs maken. Dan is de gelachtige textuur veel minder goed merkbaar, maar geeft het wel een romig effect.

2. Probiotische yoghurt taart, yoghurt met muesli en andere viili yoghurt recepten

Datzelfde geldt voor yoghurt taart, yoghurt havermaatou, of ieder recept waarbij gebruik wordt gemaakt van yoghurt als ingrediënt. Bv. viili yoghurt pannekoeken. Een goede mogelijkheid om een 'ongewenste' textuur te maskeren. Of yoghurt dressing maken, of yoghurt cake. Feitelijk kunnen alle recepten gebruikt worden, waar anders yoghurt, kwark, skyr of melk voor gebruikt worden. De yoghurt eiwitten zijn precies hetzelfde als de melk die je gebruikt.

Een andere rechtoe rechtaan mogelijkheid waar ik zelf regelmatig gebruik van maak is viili yoghurt met muesli. Met het doorroeren merk je in het begin nog goed dat het draderig en gelachtig is. Maar als het mengen klaar is, merk je er eigenlijk maar heel weinig van. Probeer het zelf maar :)

Samenstelling viili yoghurt

Viili is een unieke yoghurtsoort omdat het meerdere bacteriestammen bevat (meeste yoghurtsoorten maar 1) EN ook 2 gistsoorten. Deze probiotische diversiteit is voor yoghurt ongekend en dat verklaart ook mede waarom het goed en gezond is voor je darmflora. Het ondersteunt je microbioom beter dan welke andere yoghurt ook.

1. De probiotica in yoghurt - melkzuurbacteriën

Voor een yoghurt bevat viili een diversiteit aan bacteriestammen, want bijna alle yoghurts hebben meer één bacteriestam. Dus bevat deze yoghurt probiotica, méér probiotische bacteriestammen dan gebruikelijk voor welke andere yoghurt dan ook.

Viili yoghurt bevat de volgende  melkzuurbacteriën:

• Lactococcus lactis subsp. cremoris

• Lactococcus lactis subsp. lactis biovar diacetylactis

• Leuconostoc mesenteroides subsp. cremoris
   

2. Aanwezige gist kiemen

Qua gistculturen zit er het volgende in:

• Kluveromyces marxianus

• Pichia fermentans

Dat is ook al veel meer dan de meeste andere yoghurtsoorten, aangezien die meestal helemaal geen gistcultuur in zich hebben.

Eigenschappen geleverde klassieke viili yoghurt

• Er zijn 3 soorten viili, de viili die wij verkopen is de traditionele en oudst bekendste soort. Dus de soort die wat dikker vloeibaar (grotere viscositeit / tixotroop), gelachtig is en ook draden trekt als je het schenkt.

• Gekweekt met biologische halfvolle melk.

• 25 Gram viili, in actieve staat geoogst (nat, dus niet in gedroogde vorm). Start daardoor veel sneller op dan viili in gedroogde vorm.

• Genoeg om binnen een paar dagen een liter viili yoghurt of meer te maken. Uitdelen kan ook!

• Wordt met voeding voor onderweg in hermetisch afgesloten en stevig lekvrij plastic zakje verzonden. Daardoor is het geen probleem dat het 1 of een paar dagen onderweg is.
  Arriveert bij de klant als volwaardige viili starter, welke ook direct goed en snel doorstart met een portie toegevoegde melk.

• Moet na ontvangst wel zo snel mogelijk verwerkt worden.

• Doordat de viili cultuur moet acclimatiseren aan nieuwe omgeving en voeding, zal het opstarten de eerste paar dagen iets trager zijn. Dat is normaal. Het stroperige, gelachtige effect kan in het begin slechts een beetje aanwezig zijn, maar zal al snel meer worden.

• Kan eindeloos lang gebruikt worden. Als je het goed verzorgt, hoef je nooit meer nieuwe te kopen.

Zelf viili yoghurt maken

Om zelf die Finse yoghurt te maken is maar heel weinig nodig. Namelijk:

• Twee ingrediënten in een pot,

• wat je vervolgens 1 tot 2 dagen laat fermenteren.

• Na oogsten van de yoghurt melk in de pot, met een paar eetlepels viili yoghurt voor de volgende cyclus

Dat is de hele korte versie. Nu iets gedetailleerder:

1. Stappenplan viili yoghurt maken

Je hebt een geseald zakje ontvangen, waar de verse viili cultuur in zit. Dat wordt de yoghurt starter genoemd.

Meestal zijn starters van tijdelijke aard, die kunnen niet eindeloos door geënt worden. Zoals bv. een Griekse yoghurt starter, die zal een paar weken max gebruikt kunnen worden. En dan moet u weer een nieuwe kopen. Zo niet bij de viili starter! Gebruik het letterlijk eindeloos.

Omdat het leeft terwijl u het ontvangt, moet het dus z.s.m. verwerkt worden! Het fermentatieproces vind op kamertemperatuur plaats, dus verwarming via een yoghurtmaker is niet nodig en kan zelfs averechts werken. Niet doen dus!!

De te volgen stappen

  1.1. De eerste keer viili yoghurt maken:

• Knip het zakje van 25 ml open en knijp de inhoud in een schone pot.

• Doe er 2 deciliter dierlijke melk bij. De eerste keer is het 't beste om gesteriliseerde melk te gebruiken, omdat de fermentatie - en daarmee de conservering van de drank - de eerste keer wat minder vlot uit de startblokken komt.

• Roer grondig, maar voorzichtig door en probeer te voorkomen dat er veel luchtbellen in geklopt worden. Luchtbellen hebben een slechte invloed op het fermentatieproces.

• Laat de pot met inhoud 1 dag met rust. Kijk dan of het al wat dikker is geworden. De kans bestaat dat er nog tot maximaal 1 extra dag nodig is voordat het een dikkere structuur wordt. Niets om ongerust over te zijn. De dikte kun je controleren door de pot een klein beetje scheef te houden. Als de yoghurt niet helemaal waterpas herstelt, is deze merkbaar dikker. Je ziet dat ook aan waar de viili de randen van het glas raakt.

• De viili is klaar. De helft bewaar je in de koelkast. Bewaar 4 eetlepels viili yoghurt als start cultuur voor de volgende bereiding. Zie hieronder.
   

  1.2. Alle volgende keren viili maken:

• Doe melk bij de viili starter (iedere volgende bereiding heb je steeds minder nodig, omdat de cultuur actiever wordt) van de vorige bereiding en roer het weer grondig, maar voorzichtig door. Die melk mag gelijk een halve tot een hele liter zijn. Dat komt bij viili niet zo nauw en het is ook meer de vraag hoeveel viili yoghurt je wilt hebben. Uiteindelijk zal bij iedere volgende bereiding de fermentatie wat vlotter verlopen. Vooral de tweede gaat een heel stuk sneller.
  Gemiddeld genomen kom je goed uit als je ongeveer 5 eetlepels viili startcultuur per liter melk gebruikt. Een eetlepel is meestal tussen de 5 en 7 ml, dus per liter melk is 30 gram viili starter genoeg.

• Als het goed is, duurt het dan ongeveer 1 dag voordat de viili yoghurt klaar is om geoogst te worden. Misschien heb je de tweede keer nog een paar extra uren nodig. Je merkt het vanzelf aan de dikte en stroperigheid van de drank. Is die er, dan is het goed!

• Doe de viili yoghurt in een pot in de koelkast, met uitzondering van een paar eetlepels viili, afhankelijk van hoeveel villi je wilt maken. Want die gebruik je weer als vili starter voor de volgende bereiding. En daarmee is de bereiding klaar en begint alles weer van voren af aan.
   

  1.3. Hoe weet je of en wanneer het yoghurt maken klaar is?

Als de yoghurt ietwat schoon loskomt van de glazen potwand als je die kantelt, is het goed. Je kan er ook een mes in steken. Als dat er gemakkelijke afglijdt zonder veel sporen achter te laten, is de fermentatie afgerond en begint de nieuwe cyclus.
Als het nog niet helemaal goed is, wacht dan nog een paar uur. Pas zonodig voor de volgende keer de verhoudingen een beetje aan, zodat het past binnen de gewenste fermentatieduur. Meestal is 1 dag prima te doen, 2 dagen is al snel te lang.
Je smaak is ook een goede graadmeter. Smaakt het lichtzuur, dan is ie goed.

Belangrijk: Voorkom dat de fermentatie te hard gaat. Dat kan doordat de cultuur actiever is dan je denkt, of wanneer je te weinig melk hebt gebruikt, danwel teveel lepels viili aan de nieuwe bereiding hebt toegevoegd.
Dit is herkenbaar door de combinatie van een hele lichte rozeachtige verkleuring aan het oppervlak (verder niet) en weivorming. Als dat zich voordoet en het gaat te lang door bestaat de kans dat de cultuur bij gebrek aan voeding het minder gaat doen. Dat is dat merkbaar doordat het geen draden meer trekt, maar een meer kwarkachtige, glazige textuur krijgt.
 

1.4. Zorg voor voldoende voeding voor de viili yoghurt cultuur

Omdat de viili cultuur steeds beter gaat functioneren, kan het voorkomen dat de fermentatie te hard gaat. Daar schuilt een gevaar in, namelijk dat de aanwezige micro-organismen zonder voeding (de lactose in de melk) komen te zitten. Als dat te ver doorgaat, kan het gebeuren dat de yoghurt ineens dunner wordt en het stroperige effect verdwijnt.

De waarneembare verschijnselen zijn:

• Weivorming, meestal boven op de yoghurt. Maar soms ook sporen tegen de zijkant van het glas van de pot.

• Ingesloten koolzuurgasbelletjes tegen de zijkant van de pot.

• Licht rozeachtige verkleuring van alleen het oppervlak.

• Te zuur van smaak.

Als je deze combinatie van verschijnselen opmerkt, nog tijdens de fermentatie, gelijk meer melk er bij doen en voorzichtig doorroeren (voorkom luchtbellen). En maximaal nog maar een paar uur laten staan.
Het kan vervolgens een aantal fermentatiebeurten duren voordat het weer goed komt. Zolang het steeds weer ietsje beter wordt, is het goed. Zo niet.... helaas opnieuw beginnen.

2. Het maken van viili yoghurt is klaar

Door het koelen in de koelkast, wordt de textuur en ook de smaak nog beter. Eet smakelijk! In het begin zal de yoghurt nog wat dun zijn en wat slap van smaak. Dat wordt zeer snel steeds beter, zeker binnen 1 week. Dat is het voordeel van verse viili ten opzichte van gedroogde viili.

3. Welke keuze in melk heb je voor viili yogurt?

  3.1. Dierlijke melk

Je kunt iedere soort dierlijke melk gebruiken. Van de koe, of geitenmelk of schapenmelk. Het kan allemaal, zolang er maar lactose in zit. Daar voed de viili cultuur zich mee. Het vetgehalte is naar keuze. Dus magere, halfvolle of volle melk, gebruik wat je voorkeur heeft.
De eerste of eerste paar keren kun je het beste gesteriliseerde melk gebruiken. Daarna kan je overstappen op gepasteuriseerde of rauwe melk. Er is dus geen voorschrift (wat je soms wel leest) voor die en die melk. De keuze is vrij.
 

  3.1.1. Gebruikte melk van onze viili yoghurt cultuur

Wij gebruiken biologische volle gesteriliseede melk voor het kweken van de viili starter. Er worden geen andere ingrediënten of kunstmatige toevoegingen gebruikt. Ook is de melk niet GMO (niet gemodificeerd) en is de viili of melk nooit in contact gekomen met allergene stoffen (dus vrij van: soja, gluten, noten).

De lekkerste en gezondste resultaten krijg je met biologische volle melk, liefst Jersey melk (met betacaseïne A2, deze melk is wat vetter en bevat meer eitwitten).
Ook rauwe melk van de boer kan gebruikt worden. Alleen niet daarmee in het begin starten.
 

3.2. Gebruik van plantaardige melk met viili yoghurt

Er kan ook gewerkt worden met plantaardige melk, die moet dan wel gezoet zijn met suiker, of er moeten plantaardige koolhydraten beschikbaar zijn, in plaats van lactose. De resultaten zijn wel minder goed en ook dunner. Bovendien is het verstandig om een paar viili 'ijsblokjes' in te vriezen op basis van dierlijke melk. Mocht het niet goed gaan met plantaardige 'melk', dan kun je opnieuw beginnen met de viili backup.
 

4. Hoe viili yoghurt cultuur bewaren?

Omdat viili prima in de vriezer bewaard kan worden, kun je viili yoghurt als ijsblokjes invriezen. Voor als het een keer fout gaat, of omdat je uit wilt delen. Doe een ijsblokje in een plastic zakje en noteer de invriesdatum en het gewicht er op. En zorg ervoor dat de vriezer niet te 'zuinig' is ingesteld, anders is het minder lang houdbaar. -18 Graden werkt prima.

Hou er rekening mee met het activeren dat je een afwijkende verhouding dient te gebruiken. Gebruik voor de hoeveelheid die je hebt ingevroren een kwart tot de helft van de normale hoeveelheid melk. De cultuur moet echt even op gang komen en dat gaat merkbaar beter als je minder melk gebruikt dan wat je gewend bent.

Het kan ook zijn dat je het iets langer moet laten staan voordat het draderig wordt.

Succes!

5. Geschikte cilindrische fermentatiepot voor maken viili yoghurt

Ik benoem het hier toch even apart, want niet iedere pot is even geschikt. Zoals eerder aangegeven dient er lucht/zuurstof in de pot te kunnen komen, dus geen gesloten weckpot. Afdekken met een viili afdekdoekje en elastiek werkt het beste.

Dan de pot zelf: Gebruik géén kunststof pot. U zult merken dat de viili yoghurt zich gaandeweg de fermentatie hardnekkig wil hechten aan de potwand. Vooral waar de vloeistofspiegel is, de overige plaatsen valt het wel mee. Steevast krijg je daar een scherpe dunne witte lijn die je er echt met bovengemiddelde moeite van af moet schrobben.

Gebruik dus bij voorkeur een glazen pot. Vooral de Brabantia pot en de vergelijkbare goedlopere kloon cilindrische pot voor viili, kombucha en jun gemaakt van boriumsilicaat glas hebben een superglad oppervlak, waardoor het net wat gemakkelijker schoonmaakt. Bijkomend voordeel is dat ze bestand zijn tegen schoonmaken met kokend water.

6. Eenvoudige viili yogurt recepten

Omdat deze yoghurt zo snel, eenvoudig, flexibel en met weinig hulpmiddelen is te maken, kun je er erg veel mee.

Zoals:

• Viili yoghurt maken in yoghurt beker:
  Als je 2 identieke bekers hebt, haal je van de ene beker een paar lepels af en doe die met melk in de tweede yoghurt beker. De eerste is dan om lekker op te smullen.

• Yoghurt dressing:
  Hoe vaak lees je geen dressing recepten met yoghurt als basis? Gebruik er viili yoghurt voor.

• Yoghurt ijs maken of yoghurt cake maken:
  Idem :)

• Yoghurt plantaardig:
  Als u in ieder geval een portie viili nog in de vriezer heeft liggen, kunt u ook viili yoghurt maken met plantaardige melk. De resultaten zullen wel wat minder spectaculair zijn. Maar er zit géén lactose in.

• Yoghurt pannekoeken:
  Waarom niet? Alleen is de probiotische waarde wel minder door de verhitting.

• Yoghurt taart:
  Idem :)

• Knoflook yoghurt: Iets lastiger ingrediënten mengen misschien, maar een heerlijk resultaat.

Maar u weet vast zelf nog wel een toepassing te bedenken.

Conclusie: Viili yoghurt maken is kinderspel

Een gemakkelijker yoghurt soort dan viiili joghurt bestaat niet bij mijn weten. Heel gemakkelijk te maken, te bewaren en weer te activeren en met een textuur die zijn gelijke niet kent. Een steeds opnieuw bruikbare yoghurt starter kopen? Kies dan voor viili jogurt; eenvoudig, smakelijk en gezond. Eet smakelijk!

► Gebruiksaanwijzing viili yoghurt maken (.pdf formaat)

Zelf yoghurt maken - Alternatieve mogelijkheden?

Er zijn zeker ook nog andere mogelijkheden op het gebied van zelf yoghurt maken. Misschien spreekt dat draderig, gelei achtige van vili yoghurt je niet zo aan, dat kan!

We leveren ook een traditionele yoghurt cultuur, die d.m.v. fermentpoeder dierlijke melk fermenteert tot een overheerlijke dikke yoghurt.

Een overzicht, met voor- en nadelen per soort yoghurt vind u via de keuzehulp yoghurt maken pagina.

Mutatiedatum: 05-04-2025