Allereerst: Wat is een tweede fermentatie waterkefir?

Blog: april 2024

De benaming 'tweede fermentatie' suggereert dat er ook een eerste fermentatie is. En dat is ook zo! De eerste fermentatie - voor velen de enige fermentatie die wordt toegepast - is de fermentatie met gebruikmaking van de waterkefirkorrels. Maar dat kan ook bij melkkefir de fermentatie met melkkefirkorrels, bij kombucha en jun die met de scoby of zwam zijn.

Dat levert een probiotische drank op die direct drinkbaar is en een goede gezondheidswaarde heeft. Maar het heeft ook wat beperkingen: Zo kun je niet ongelimiteerd experimenteren met ingrediënten, want dat kan weleens een dode kefircultuur opleveren. En dat is het laatste wat je wilt.

Met een tweede fermentatie omzeil je die beperking, gebruik je dus ook géén waterkefirkorrels. Maar het biedt ook juist daarom andere interessante nieuwe mogelijkheden.

Hier onder zie je een voorbeeld van zo'n tweede fermentatie. Nee, het is géén bier ;)

Tweede ferrmentatie waterkefir met annanassap. Veel prik en schuimvorming, heerlijk!

Stappenplan tweede fermentatie

Een tweede fermentatie van waterkefir is een extra fermentatiestap na de eerste fermentatie, waarmee je extra smaak en bruis toe kunt voegen aan je zelfgemaakte waterkefir. Hier zijn de stappen voor een succesvolle tweede fermentatie, vanaf de eerste fermentatie tot en met dat je fles met tweede fermentatie waterkefir in de koelkast staat:

1. Eerste fermentatie: Begin met het maken van je waterkefir door waterkefirkorrels te laten fermenteren in suikerwater, zoals je dat gewend bent.

2. Zeef de waterkefir: Nadat de eerste fermentatie is voltooid, zeef je de waterkefir drank en doe het in een stevige fles met brede opening. Die opening moet groot genoeg zijn zodat ook de nieuwe ingrediënten er makkelijk in- maar ook weer uit kunnen.
   En maak een keuze of je:

   1. Een eenvoudige kruiden waterkefir wilt maken (met alleen maar kruiden en ingrediënten die weinig ruimte innnemen, zoals gember, muntblad, lavendel, etc.), of een vruchten waterkefir, waarbij je redelijk wat vruchten (met water) of vruchtensap toevoegt.

   2. Of een vruchten(sap) waterkefir: Vul de fles voor ongeveer 2/3 deel, de rest van de fles kan gevuld met de overige ingrediënten, al dan niet met wat extra water indien nodig. Een tweede fermentatie voegt behoorlijk wat smaak toe, dus wat 'verdunning' met water en/of sap werkt prima.
       

3. De tweede fermentatie zelf: Voeg nu smaakmakers toe aan de waterkefir drank die al in de fles zit. Je kunt experimenteren met verschillende ingrediënten om je drankje op smaak te brengen en bruisend te maken:

   1. Verse of bevroren vruchten: Voeg bijvoorbeeld bessen, citrusvruchten, of stukjes appel toe.

   2. Siroop of vruchtensap: Een beetje siroop of vruchtensap kan de waterkefir een heerlijke smaak geven. Bedenk dat veel suikers weer worden opgesnoept door de nog steeds actieve micro organismen in de drank.

   3. Kruiden en specerijen: Denk aan muntblaadjes, gember, kaneelstokjes, of vanillebonen.

   4. Laat het opnieuw fermenteren: Sluit de fles af (niet hermetisch) en laat deze nog eens 12 tot 24 uur op kamertemperatuur staan. Is het bij u wat koeler i.v.m. energiekosten? Laat het dan simpelweg wat langer staan.
      Tijdens dit tweede fermentatieproces ontstaat nogal wat koolzuurgas, waardoor je drank er behoorlijk wat prik bij krijgt.

   5. Tweede fermentatie is klaar: De fles kan in de koelkast. Hou er rekening mee dat zelfs daar de fermentatie nog doorgaat. Als de druk teveel oploopt, kan de fles ook exploderen. Vergeet dus niet om af en toe de dop los te maken om het teveel aan koolzuurgas kwijt te raken.

4. Proef en geniet: Na de tweede fermentatie kun je je smaakvolle, bruisende waterkefir drinken.

Vergeet niet te experimenteren met verschillende smaakcombinaties om je eigen favoriete waterkefir variatie te ontdekken! 🍹🌿

Wat is het voordeel van een tweede fermentatie van waterkefir?

Het tweede fermentatieproces bij waterkefir biedt verschillende voordelen:

1. Smaakverrijking: Tijdens de tweede fermentatie kun je smaakmakers zoals vruchten, kruiden of specerijen toevoegen. Dit geeft je waterkefir een heerlijke smaak en maakt het drankje interessanter.

2. Bubbels: Gedurende de tweede fermentatie ontstaat koolzuurgas, waardoor je waterkefir bruisend wordt. Dit geeft het een lichte prikkeling, vergelijkbaar met koolzuurhoudende frisdrank.

3. Verhoogde voedingswaarde: Het tweede fermentatieproces kan de voedingswaarde van waterkefir verder verhogen. De micro-organismen in de kefirkorrels blijven actief en produceren nuttige stoffen zoals vitamines, enzymen en aminozuren.

4. Betere verteerbaarheid: Sommige mensen ervaren dat waterkefir na de tweede fermentatie gemakkelijker verteerbaar is dan na de eerste fermentatie. Dit komt door de afbraak van suikers en de vorming van probiotica.

5. Creatieve mogelijkheden: Je kunt experimenteren met verschillende smaakcombinaties en ingrediënten om je eigen favoriete waterkefirvariant te creëren. Denk aan toevoegingen zoals gember, citroen, munt of vanille.

Kortom, de tweede fermentatie is een leuke en smaakvolle stap om je waterkefir te perfectioneren! 🌿🍹

Wat kan het nadeel zijn van een tweede fermentatie?

Het nadeel van een tweede fermentatie van waterkefir is dat het enige risico’s met zich meebrengt als het niet correct wordt uitgevoerd. Hier zijn enkele mogelijke nadelen. Ik zeg nadrukkelijk 'mogelijk', want u kunt het eenvoudig voorkomen:

1. Overfermentatie: Als je de waterkefir te lang laat fermenteren tijdens de tweede fase, kan dit leiden tot een te zure smaak en een verlies van voedingsstoffen. Het is belangrijk om de timing goed in de gaten te houden. Zet de fles op een opzichtige plek zodat u deze niet vergeet.

2. Drukopbouw fles: Tijdens de tweede fermentatie ontstaat koolzuurgas, wat zorgt voor bubbels in de waterkefir. Als de fles hermetisch dicht zit en te lang op het aanrecht blijft staan, kan dat te veel druk opbouw geven. Het kan zelfs leiden tot een explosie en dat is géén grapje! Ook bij te lang in de koelkast laten staan kan dat gebeuren. Gebruik daarom altijd flessen met een dop welke goed 'doseerbaar' is en open de fles voorzichtig na de tweede fermentatie. PET flessen zijn goed bestand tegen de druk.

3. Verlies van probiotica: Hoewel de tweede fermentatie extra smaak en prik toevoegt, kan het ook leiden tot een afname van het aantal micro-organismen. Sommige van deze nuttige bacteriën kunnen afsterven tijdens het proces. Dit kan zich vooral voordoen indien antibiotische ingrediënten zoals gember en honing gebruikt worden. Wellicht minder probiotisch, maar deze ingrediënten hebben weer andere nuttige voordelen.

4. Allergische reacties: Als je ingrediënten toevoegt tijdens de tweede fermentatie, zoals vruchten of kruiden, moet je oppassen voor allergische reacties. Mensen met allergieën moeten voorzichtig zijn bij het experimenteren met nieuwe smaakmakers.
   Ingrediënten die je normaliter al moet vermijden, moet je dan zeker vermijden.

5. Extra tijd en geduld: De tweede fermentatie vergt extra tijd (meestal 12 tot 24 uur) en geduld. Als je haast hebt, kan dit als een nadeel worden ervaren.

Kortom, hoewel de tweede fermentatie veel voordelen heeft, is het belangrijk om je bewust te zijn van de mogelijke risico’s en de juiste voorzorgsmaatregelen te nemen. 

Een paar eenvoudige tweede fermentatie waterkefir recepten

1. Supersimpel met gember: Bij een reeds volle waterkefir fles met smalle hals: Snij een paar plakken gember in kleine stukjes, doe ze in de fles. Halve dag laten fermenteren. Schenk de drank gekoeld en gebruik een zeefje om de gember eruit te vissen.
   Bij een fles met brede opening kun je de gemberstukken groter laten en eventueel in een vruchtenzakje doen.

2. Vruchten van het seizoen: Zie foto 2 en 3 met frambozen. Voeg een handje frambozen toe aan een volle waterkefirfles. Halve dag laten staan, frambozen (die volledig verbleken) eruit filteren en genieten maar.

3. Kruiden waterkefir: Voeg aan 1 volle fles wat muntblaadjes en citroenmelisse (of citroen) toe aan de fles. Halve dag laten 'trekken'. Overheerlijk verfrissend in de zomer.

4. Vruchtensap waterkefir: Voeg 1/3 deel vruchtensap naar keuze toe aan 2/3 deel waterkefir. Halve dag laten staan, ontluchten, koelen en genieten.

5. CoKefir: Lijkt wel een merknaam ;) Misschien een idee voor kinderen die geen waterkefir lusten. Voeg aan 1/2 deel waterkefir 1/2 deel cola (zonder zoetstof). Laat halve tot hele dag staan, waardoor veel suikers verdwenen zijn. De kans is groot dat ze waterkefir nu wel lekker vinden. Wel een stuk minder zoet en dus ook suiker (± 3 a 4%) dan bij echte cola (10%).

Het overzicht zou nog een stuk uitgebreider kunnen zijn, maar u kunt vast zelf heel goed ingrediënten bedenken die lekker en gezond zijn. En duur hoeft het ook niet te zijn, vooral niet als je het seizoen volgt en goedkoop verkrijgbare producten (uit eigen tuin?) gebruikt.

Benodigdheden tweede fermentatie waterkefir

U heeft er niet zo veel voor nodig, maar wat handig in het gebruik kan zijn is het volgende:

► Katoenen vruchten- en kruidenzakjes

► Papieren thee- en kruidenzakjes

► Lock Eat sapfles met klemdop (1 liter)

► Stevige fles met draaidop en schaalverdeling (1 liter)

Succes en geniet van de waterkefir tweede fermentatie!

Mutatiedatum: 09-04-2024